Korte speech voor Koning Willem-Alexander

Op 6 april was Koning Willem-Alexander bij ons te gast. Onze directeur Hans Willem Cortenraad leidde hem rond en sprak hem kort toe. Over 150 jaar logistiek, de collectiviteitszin in het boekenvak, de zorgen die corona met zich meebrengt en meer. Lees hieronder de volledige tekst.

Majesteit, burgemeester, geachte aanwezigen,

Boeken zijn al eeuwen verweven met idealen over kennis, cultuur en democratie. Tegelijkertijd zijn boeken gewoon producten die gemaakt, opgeslagen, gedistribueerd en verkocht moeten worden. Hooggestemde idealen zijn immers weinig waard als het niet lukt boeken bij mensen te krijgen – en andersom: mensen bij boeken.

Om dat proces te stroomlijnen ontstond meer dan 150 jaar geleden, vanuit de toen al bestaande collectiviteitszin van uitgevers en boekverkopers, het gedachtegoed tot de inrichting van een daarvoor bestemde faciliteit.

Zo werd op 15 april 1871 bij Koninklijk besluit van Koning Willem III Het Bestelhuis van den Nederlandschen Boekhandel opgericht. Een distributiehuis dat de handel in boeken moest ondersteunen. Datzelfde huis groeide in 150 jaar uit tot Centraal Boekhuis, ofwel CB, van vandaag. In die periode is weinig, anders dan de collectiviteitszin, bij het oude gebleven en anno 2021 zien boek, boekbedrijf en CB er volstrekt anders uit dan 150, 100 of 50 jaar geleden.

Dit alles is beschreven in het door Marijke Huisman geschreven boek dat vandaag ter ere van onze verjaardag wordt gepubliceerd; “Collectief in Boeken, 150 jaar CB en het Nederlandse Boekenvak”.

Vandaag vieren wij dat 150-jarig bestaan en zijn wij buitengewoon vereerd dat in uw aanwezigheid te mogen doen.

Tegelijkertijd vieren wij vandaag meer dan 150 jaar intensieve samenwerking met boekhandel en uitgeverij, een samenwerking die ons in ons rijke verleden gevormd heeft tot de onderneming van vandaag. Een samenwerking die uniek is in de wereld en waar vele van onze buitenlandse collega’s met de nodige jaloezie naar kijken. Opgericht door en voor het boekenvak, waarbij dat gedachtegoed nog altijd wordt gekoesterd en terug te vinden is in de eigendomsstructuur van de onderneming. In het belang van de handel in boeken, maar vooral in het belang van het boek en daarmee het lezen. Dat is uiteindelijk hetgeen ons allen in deze sector bindt.

Het belang van lezen in het licht van ontwikkeling en ontspanning vindt zijn erkenning in de wet vaste boekenprijs, een wet die onder andere bijdraagt aan de pluriformiteit van het aanbod en de eenvoudige verkrijgbaarheid van het boek. Een wet die voorwaardenscheppend is voor de inrichting van het door CB geëxploiteerde Centraal Depot, een voor het boekenvak ingerichte infrastructuur welke de weerslag is van de collectiviteit.

150 jaar actief in het boekenvak betekent een rijk verleden aan veranderingen en innovaties. Technologische ontwikkeling stond niet alleen aan de basis van de verschillende verschijningsvormen van het boek maar stond en staat ook garant voor ontwikkelingen in de supply chain. Daar waar we 150 jaar geleden vele dagen nodig hadden boeken op hun plek van bestemming te krijgen vinden we vandaag same of next day delivery concepten de normaalste zaak van de wereld. Logistiek en distributie hebben een enorme ontwikkeling doorgemaakt en daar lijkt voorlopig geen einde aan te komen. Wij allen vinden dat een gewenste ontwikkeling waarbij het echter wel goed is stil te staan bij de sociaal maatschappelijke impact ervan. Logistiek dienstverleners en daarmee ook alle betrokken medewerkers staan feitelijk nooit uit, maar is dat vanuit het consumenten- en duurzaamheidsperspectief wel altijd noodzakelijk en wenselijk?

Het veranderende kanalenmanagement van de afgelopen twee decennia heeft aangetoond dat fysieke en online retail naast elkaar bestaan en in veel gevallen elkaar zelfs kunnen versterken. Toch merken we ook dat het dichte netwerk van boekhandels spanning ervaart en dat het aantal winkels afneemt. Consumenten vinden meer en meer hun weg in de online verkoopkanalen waardoor het verkoopvolume van de fysieke winkel onder druk komt te staan. De winkelsluitingen als gevolg van genomen maatregelen in verband met het beteugelen van de coronapandemie, heeft daarbij het afgelopen jaar als katalysator gewerkt. Vanzelfsprekend is dat reden tot grote zorg binnen en buiten onze sector.

Het is evident dat veranderingen in consumentengedrag op basis van vernieuwde retail concepten tegelijkertijd vragen om een herinrichting van de supply chain. Toenemend aanbod, afnemende oplagen en ordergroottes en de wens tot alsmaar snellere levering vraagt tevens om innovatie van bestaande infrastructuren van logistiek dienstverleners en zo ook van CB. Een tweetal jaren geleden hebben we daarom besloten tot de bouw van dit nieuwe ultramoderne magazijn. Met vandaag een capaciteit van 150.000 en in de toekomst 300.000 locaties die door snelle robots worden ontsloten, kunnen we de komende jaren efficiënt aan de veranderende vraag van klanten voldoen.

Majesteit, de combinatie van onze 150^ste verjaardag, de opening van dit High Bay Warehouse, maar bovenal uw aanwezigheid maken dat dit een bijzonder memorabele dag is. Mag ik u uitnodigen de officiële opening van dit magazijn te verrichten.

Hans Willem Cortenraad