25 november 2022

Logistiek voor boekhandels: een kijkje in de keuken

Blog door Linda van Zomeren en Mathijs Suidman, CB

‘Over pieken en dalen.’ Dat had ook de titel kunnen zijn van dit blog, waarin we een kijkje geven in onze logistieke keuken. Over omgaan met seizoenspieken en over hoe wij structureel dalen in ons serviceniveau willen voorkomen.

We hebben bij CB niet de beste weken achter ons. Veel storingen en onverwachte pieken hebben ervoor gezorgd dat boekverkopers niet altijd op ons konden rekenen. Met de Koninklijke Boekverkopersbond en met heel veel klanten hebben we hierover gesproken. Zij geven vaak aan ‘neem ons nu eens mee in jullie uitdagingen en de plannen die jullie hebben voor verbetering.’ Dat doen we graag, ook in deze blog.

Logistiek voor het boekenvak is mooi én uitdagend, zeker als je bedenkt dat op de drukste dag van het jaar meer dan 500.000 boeken CB verlaten naar boekverkopers en hun klanten. En deze boeken moeten steeds vaker binnen 24 uur hun bestemming bereiken, de consument is dat immers gewend. Natuurlijk is het gewoon ons dagelijkse werk, maar toch, als je kijkt naar de de afgelopen periode, moet en kan onze dienstverlening beter. We zetten daarom acties in. Voor de korte en voor de langere termijn, voor een betrouwbaardere service.

Directe verbeteringen

Op tijd leveren is de eerste prioriteit. Kijk je naar de korte termijn dan weet dat je dat in november en december alle transporteurs in Nederland het traditioneel erg druk hebben. Met onze vervoerspartners hebben wij nauw contact om ervoor te zorgen dat we ook in deze maanden kiezen voor de best passende vervoerders en netwerken.

Storingen voorkomen is een andere korte termijn prioriteit. Onze monteurs voerden groot onderhoud uit aan verpakkingsmachines en magazijnen. Ook hebben we nu meer reserve-onderdelen op voorraad en zijn monteurs van leveranciers bij ons in Culemborg mocht er toch iets mis gaan.

Een derde verbetering is dat we flexibeler kunnen inspelen op pieken door uitbreiding van ons netwerk van uitzendbureaus. Zo kunnen we ook in deze arbeidsmarkt blijven rekenen op genoeg collega’s in de laatste maanden van het jaar.

En als er iets aan de hand is, door bijvoorbeeld drukte of storing; op cb.nl/updates vindt u iedere dag de laatste informatie over eventuele afwijkingen in lever- of besteltijden.

Uitdagingen op langere termijn

Voor de langere termijn hebben we ook zeker uitdagingen. U herkent er misschien wel een paar. Zo is er steeds meer vraag naar onze 24-uursservice: bestellen tot 23:00 uur voor levering de volgende dag. Het is uitdagend om voor deze service alle 140.000 titels dag en nacht ‘voor het grijpen’ te hebben liggen. Bovendien groeit het aantal titels nog steeds en is er veel ‘over-voorraad’: titels die niet of nauwelijks meer bewegen en zorgen voor te volle magazijnen.

Een andere uitdaging ligt in het vervoer naar de boekhandel. De omvang per zending naar een deel van de boekhandels is kleiner geworden. Dit heeft verschillende redenen. Zo bestellen boekhandels vaker, maar dan in kleinere hoeveelheden. En krijgen Bruna- en Readshop-winkels sinds een paar jaar een groot deel van hun voorraad uit hun distributiecentrum in Gilze. Daardoor is het aantal boeken dat deze winkels van CB ontvangen lager. Kleine leveringen moeten wij uitbesteden aan vervoerders die goed pakketten kunnen verwerken, waar onze eigen CB-vrachtwagens vooral geschikt zijn voor grotere leveringen op pallets. Waarbij de boekhandel mag blijven rekenen op onze service ‘voor 23:00 uur besteld, de dag erna geleverd’.

We zien ook dat in veel gemeentes de promenadetijden korter worden, soms kunnen we maar tot 10:00 uur ’s ochtends terecht en dat maakt de planning uitdagender. Ook gelden in steeds meer plaatsen in Nederland strengere milieuregels. Over een aantal jaar komt daar de verplichting tot CO2-vrije stadsdistributie bij. Het lijkt onhaalbaar en onbetaalbaar zelf volledig CO2-neutraal te rijden.

Structureel verbeteren

We bekijken ons vervoer voor de boekhandel nu volledig opnieuw en zijn in gesprek met verschillende ervaren retailvervoerders over kwalitatieve, toekomstbestendige oplossingen. In ieder scenario geldt dat CB de regie blijft houden over vervoer en leveringen. Via de KBb is een aantal boekhandels betrokken bij dit traject, dat is heel waardevol. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat we werken aan de serviceniveaus die de boekhandel nu en in de toekomst wenst.

In onze magazijnen gaat veel aandacht naar fundamenteel beter inzetten van mechanisatie en automatisering om zo meer redundantie te creëren en storingen te voorkomen. Zo willen we onze betrouwbaarheid verhogen en onze 24-uursservice, ook als de vraag toeneemt, blijven bieden.

Tot slot bekijken we samen met uitgevers de mogelijkheden om niet-bewegende voorraad te verminderen en vooral te voorkomen. Dat levert niet alleen minder kosten op voor uitgevers en CB; minder over-voorraad is ook een stuk duurzamer. Milou Klein Lankhorst schreef hierover pas een artikel in NRC.

We blijven graag in gesprek

Logistiek van boeken is mooi én uitdagend, zeker in een veranderende markt. Door nauw samen te werken met boekverkopers en uitgevers, kunnen wij onze dienstverlening aanpassen, aan de wensen in de markt. Wij blijven daarom graag met u in gesprek. Via de KBb, de Mediafederatie, de verschillende inkooporganisaties en natuurlijk ook rechtstreeks.

Wij wensen u een mooie en succesvolle feestdagenperiode.

Linda van Zomeren en Mathijs Suidman

Mathijs Suidman, Linda van Zomeren